ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ ΠΤΥΧΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΠΡΟΣ: τον Πρόεδρο της Αντιπροσωπείας
ΚΟΙΝ: Δ.Ε του ΤΕΕ/ΤΑΚ, Ν.Ε Λασιθίου, Κλαδικούς Συλλόγους Μηχανικών, Σύλλογο Μηχανικών Ελευθέρων Επαγγελματιών, ΕΜΔΥΔΑΣ Ανατ. Κρήτης, Σύνδεσμο Εργοληπτών Ν. Ηρακλείου

Ηράκλειο 02 Σεπτεμβρίου 2003

Συνάδελφε Πρόεδρε,

όπως μας ενημέρωσες θα καλέσεις σε συνεδρίαση την Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ/ΤΑΚ την Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου και στα θέματα συζήτησης θα συμπεριλάβεις και αυτό που προτείναμε για τις «Ισοτιμίες πτυχίων και επαγγελματικών δικαιωμάτων». Στην συνεδρίαση αυτή θα παραστεί -όπως μας πληροφόρησες- ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ε συν. Γιάννης Αλαβάνος και άλλα μέλη της Δ.Ε του, θα κληθούν δε να συμμετέχουν και οι κλαδικοί μας σύλλογοι καθώς και οι συνάδελφοι με ανοικτή πρόσκληση.

Σου υποβάλλουμε -όπως είχαμε υποσχεθεί- την εισήγηση για την συνεδρίαση αυτή προκειμένου να διανεμηθεί στα μέλη της Αντιπροσωπείας και στους καλεσμένους μαζί με την πρόσκληση, ως το βασικό εισαγωγικό – πληροφοριακό κείμενο για το θέμα.

Σου υποβάλλουμε επίσης και όλα τα κείμενα που αναφέρονται στο τέλος της εισήγησης ως «πηγές» προκειμένου να επιλέξεις ποια κατά την γνώμη σου πρέπει να αποσταλούν συνοδευτικά μαζί με όποια άλλα από αυτά που μας δόθηκαν από το Τ.Ε.Ε κεντρικά.

Νομίζουμε ότι θα ήταν σκόπιμο να αποσταλεί η εισήγησή μας στον συν. Πρόεδρο του Τ.Ε.Ε, ώστε να είναι ενήμερος και για την πληροφόρηση που έχουμε και για τις απόψεις που διατυπώνουμε και να προετοιμαστεί κατάλληλα για συμπληρωματική πληροφόρηση και ανταλλαγή απόψεων

Τα μέλη της Αντιπροσωπείας

Κατεργιανάκης Γιάννης
Κλάδος Αλέκος
Σοφουλάκης Μανόλης
Σφακιανάκη Βάννα
Τρουλλινός Θεόφιλος
Φιλιππής Απόλλων

Ηράκλειο 2 Σεπτεμβρίου 2003

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΕΕ/ΤΑΚ

Ένα από τα προβλήματα που αντί να λύνονται επιδεινώνονται χρόνο με το χρόνο είναι και αυτό των «ισοτιμιών πτυχίων και επαγγελματικών δικαιωμάτων». Πρόβλημα που σχετίζεται άμεσα με την επάρκεια γνώσεων όποιου θέλει να ασκήσει το επάγγελμα του μηχανικού που διασφαλίζουν οι ειδικές σπουδές του.

•  Η Ελλάδα, όπως και κάθε χώρα, ήθελε κάποτε να διασφαλίσει την ποιότητα, την ασφάλεια, την αισθητική, την οικονομικότητα στα έργα, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους. Για τον σκοπό αυτό –ανάλογα με την παραγωγική, τεχνολογική και οικονομική της ανάπτυξη- καθόρισε το νομικό της πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη το εθιμικό της δίκαιο, τις κοινωνικές ανοχές και το καθεστώς Παιδείας της (Σχολές, εισακτέοι, προγράμματα σπουδών κλπ). Αυτό συνάδει και με την ιδρυτική Συνθήκη της Ρώμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δέχεται πως «κάθε χώρα ρυθμίζει με αυτονομία την πολιτική της στα θέματα Παιδείας», που μιλά δηλαδή για σχεδιασμό, ανάπτυξη και εφαρμογή εθνικής στρατηγικής και δράσης για την Παιδεία.

•  Αυτό έκανε και η Ελλάδα για το επάγγελμα του μηχανικού, που το κατοχύρωσε νομοθετικά και διασφαλίζει την άσκησή του με 3 κυρίως τρόπους:

Α) Με την ενιαία 5ετή διάρκεια σπουδών από ειδικές σχολές

Β) Με την χορήγηση άδειας άσκησης του επαγγέλματος από το ΤΕΕ μετά από εξετάσεις

Γ) Με την εγγραφή στο ΤΕΕ –ως προϋπόθεση έναρξης επαγγέλματος- ώστε οι μηχανικοί να υπάγονται υποχρεωτικά σε κανόνες δεοντολογίας και να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, παράβαση των οποίων συνεπάγεται την επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων μέχρι και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος, προσωρινή ή οριστική.

Για την αναγνώριση της ισοτιμίας πτυχίων σχολών εξωτερικού, προκειμένου οι απόφοιτοί τους να δώσουν εξετάσεις στο ΤΕΕ για την χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος στη χώρα μας, θεσπίστηκε το Διαπανεπιστημιακό Κέντρο Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Αλλοδαπής (το γνωστό μας ΔΙΚΑΤΣΑ), που πιστοποιεί ή όχι την αντιστοιχία των σπουδών τους με τις σπουδές των σχετικών ειδικοτήτων μηχανικού στα ελληνικά ΑΕΙ.

Χωρίς να ισχυριζόμαστε ότι το σύστημα αυτό λειτουργεί μέχρι σήμερα άψογα ή ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσής του, είμαστε πεπεισμένοι ότι εξασφάλιζε κατά πολύ την ελληνική κοινωνία και την εθνική οικονομία μας. Ο πρόσφατος διασυρμός του ΔΙΚΑΤΣΑ δυστυχώς δίνει επιχειρήματα στους πολέμιούς του, αν δεν πρόκειται για ενορχηστρωμένη προσπάθεια.

•  Τα μέχρι χθες ισχύοντα επιχειρείται εδώ και χρόνια, σταδιακά αλλά συστηματικά, να ανατραπούν και μάλιστα βίαια , με παρεμβάσεις έξωθεν και έσωθεν από πλευράς Ε.Ε και ΤΕΙ αντίστοιχα, επειδή οι σκοποί της πρώτης εξυπηρετούν τα συμφέροντα των δεύτερων. Η μεν Ε.Ε προωθεί τους σκοπούς της μέσω των Οδηγιών που εκδίδει και των παραπομπών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των χωρών που δεν τις εντάσσουν –με τον τρόπο που θα ήθελε- στο εθνικό τους δίκαιο, τα δε ΤΕΙ με τις συνεχιζόμενες παρεμβάσεις τους, κυρίως μέσω του Υπ. Παιδείας, οδηγούν σε συνεχή Νομοθετήματα και Π.Δ που αφορούν άλλοτε «ανωτατοποίησή» τους και άλλοτε επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων τους πάντα στην κατεύθυνση της ισοπέδωσης προς τα κάτω και της εξίσωσης.

•  Όσο «ολοκληρώνεται» η Ε.Ε (ενιαία αγορά, κοινό νόμισμα κλπ) και όσο παγκοσμιοποιείται η οικονομία –με τον τρόπο που αυτό γίνεται σήμερα- οδηγούμαστε σε κυριαρχία νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που έρχονται από τη μια να επιβάλλουν περιορισμούς έως κατάργηση του κρατικού παρεμβατισμού σε ζητήματα παιδείας, υγείας, κοινωνικής πρόνοιας και από την άλλη να υποστηρίξουν την πλήρη απελευθέρωση της κινητικότητας του κεφαλαίου, την ελεύθερη μετακίνηση του ανθρώπινου δυναμικού, εξασφαλίζοντας άφθονο και γι΄ αυτό φθηνό δυναμικό.

•  Θέλουν εξασφάλιση παραγωγής φθηνού, άρα μαζικού, επιστημονικού τεχνικού δυναμικού μερικής ληξιπρόθεσμης απασχόλησης.

•  Η πολιτική αυτή στο χώρο μας μεταφράζεται σε υποβάθμιση των σπουδών μέσω του περιορισμού των δαπανών για την παιδεία (και οι 5ετείς σπουδές μηχανικού στοιχίζουν), σε χορήγηση ίδιων επαγγελματικών δικαιωμάτων σε αποφοίτους σχολών 3ετούς φοίτησης, σε κίνητρα για την μετακίνηση ελλήνων σπουδαστών κυρίως σε Αγγλία, Γερμανία, σε πιέσεις για εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη χώρα μας και συνεργασία τους με τα κέντρα Ελευθέρων Σπουδών, για δημιουργία Ιδιωτικών Πανεπιστημίων κλπ. Ικανή και αναγκαία συνθήκη για την εφαρμογή των παραπάνω είναι:

•  Έτσι, αφού η ιδρυτική συνθήκη της Ρώμης δεν επιτρέπει να θιγούν οι «ακαδημαϊκές ισοτιμίες», τις υποβαθμίζουν και τις υποτιμούν με την επιβολή «επαγγελματικών ισοτιμιών», πέρα και έξω από ακαδημαϊκά προσόντα.

Πλέγμα μέτρων, Ευρωπαϊκών και εθνικών, εξυπηρετούν τον ίδιο στόχο. Φτάνει να θυμηθούμε την υποβάθμιση των αμοιβών των μηχανικών (σταθερές από το 1989 για τις οικοδομικές άδειες, αμοιβές μελετών κλπ), όλη την πολιτική περί ΤΕΙ, την μη θέσπιση Μητρώων Κατασκευαστών ιδιωτικών έργων και καθετί άλλο που υποβαθμίζει τις προδιαγραφές και τα προσόντα όσων παρέχουν υπηρεσίες τεχνικού, τα ενιαία μισθολόγια στο δημόσιο, τον σάλο για τα «κλειστά επαγγέλματα» κλπ.

•  Να θυμηθούμε δηλαδή καθετί που ονομάζουμε καιρό τώρα υποβάθμιση και ισοπέδωση του κλάδου για να εξηγήσουμε τις αιτίες πολλών μέτρων που μας φαίνονται αδικαιολόγητα και ανεξήγητα, για να πείσουμε πως το καθένα από αυτά απλά αποτελεί τμήμα του συνολικού παζλ . Μόνο αν τα δει κανείς συνδυασμένα μπορεί να δει την συνολική εικόνα μπροστά του και τότε μόνο μπορεί να τα εξηγήσει και κατά περίπτωση και συνολικά.

•  Αυτή την πολιτική και τέτοιους στόχους έρχονται να εξυπηρετήσουν και οι κατά καιρούς σύνοδοι των Υπ. Παιδείας (βλ. Σορβόννη, Μπολόνια, Πράγα, Βερολίνο) , που θέτουν 3 βασικούς στόχους:

(α) Μετάλλαξη όλων των ανωτέρων επαγγελματικών σχολών σε πανεπιστήμια, χωρίς ουσιαστική αναβάθμιση και χωρίς κανένα κόστος

(β) Υποβάθμιση των κορμών των σπουδών των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων για να συγκλίνουν με τις ανώτερες επαγγελματικές σχολές ...ανακουφίζοντας ταυτόχρονα τους κρατικούς προϋπολογισμούς και

(γ) Θεαματική μείωση της πρόσβασης -άρα και του κόστους- στην πολυδάπανη πανεπιστημιακή εκπαίδευση, η οποία στην ουσία θα μετατραπεί σε μεταπτυχιακό κύκλο.

•  Έτσι η διακήρυξη της Μπολόνια υιοθέτησε ένα εκπαιδευτικό σύστημα 2 κύκλων, μεταδευτεροβάθμιο-προπτυχιακό (Bachelor) και μεταπτυχιακό (Master), το αγγλοσαξονικό δηλαδή σύστημα της Βόρειας Ευρώπης που πάει να επιβληθεί στην νότια Ευρώπη. Καθιέρωσε ακόμα ένα σύστημα πιστωτικών μονάδων (credits) για την αναγνωρισιμότητα και συγκρισιμότητα των σπουδών, για να διευκολύνεται δήθεν η ελεύθερη κινητικότητα φοιτητών. Είναι φανερό πως η διάσπαση των 5ετών σπουδών της χώρας μας σε 2 κύκλους (3+2) που παρέχουν αυτοτελή πτυχία κάνει αδύνατη τη χορήγηση ουσιαστικών θεωρητικών εφοδίων, συρρικνώνει το επιστημονικό υπόβαθρο του διπλωματούχου μηχανικού, όπως τον ξέραμε μέχρι σήμερα. Ταυτόχρονα υποβαθμίζει τον προπτυχιακό κύκλο σπουδών στην κατηγορία των σχολών ανώτερης επαγγελματικής εκπαίδευσης.

•  Η διακήρυξη της Πράγας (2001) στη συνέχεια έβαλε ορίζοντα το 2010 για την καθιέρωση ισοδύναμου συστήματος διπλωμάτων βασισμένων σε 2 κύκλους σπουδών, επιδιώκοντας την καθιέρωση συστήματος μαθημάτων βάσει διδακτικών μονάδων, την δια βίου εκπαίδευση και κατάρτιση (ως αντιστάθμισμα φαίνεται), την προώθηση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην αξιολόγηση της ποιότητας.

•  Η Οδηγία 384 του 1985 που αφορά τους Αρχιτέκτονες (και ιατρικά επαγγέλματα) ήταν η πρώτη και αφορά «την αμοιβαία αναγνώριση των πτυχίων, πιστοποιητικών και άλλων τίτλων στον τομέα της Αρχιτεκτονικής και θέσπιση μέτρων για την διευκόλυνση της πραγματικής άσκησης του δικαιώματος εγκατάστασης και ελεύθερης παροχής υπηρεσιών». Όπως καταλαβαίνετε από τον τίτλο, αφορά σε ακαδημαϊκές και όχι επαγγελματικές ισοτιμίες και αυτή είναι η βασική της διαφορά από μεταγενέστερες Οδηγίες. Γι΄ αυτό θέλουν τώρα να την τροποποιήσουν και να την εντάξουν στη γενική Οδηγία που θα τροποποιήσει και την 89/48, ενώ το ΤΕΕ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αρχιτεκτόνων (CAE) ζητούν την διατήρησή της αφού αναγνωρίζει θέματα «γνώσεων και δεξιοτήτων».

•  Η Οδηγία 48 του 1989 αντιθέτως, που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το Π.Δ 165/2000 και το τροποποιητικό του 385/31-12-2002, αφορά τα λοιπά επαγγέλματα και μιλά για «ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης διπλωμάτων 3βάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας 3 ετών» που υποχρεώνει τα κράτη - μέλη να δέχονται να ασκήσουν το ίδιο επάγγελμα όσοι προσκομίσουν επαγγελματικά προσόντα από τη χώρα προέλευσής τους. Η Οδηγία εμφανίζεται να αφορά επαγγελματίες και όχι πτυχιούχους, διαφοροποιεί απόλυτα τα ακαδημαϊκά από τα επαγγελματικά προσόντα. Έτσι ανατρέπει όλη τη λογική της εθνικής νομοθεσίας που ήταν δομημένη στη βάση της χορήγησης επαγγελματικών δικαιωμάτων ανάλογα με τα ακαδημαϊκά προσόντα.

•  Παρ΄ όλα αυτά, προκειμένου να μην υποβαθμιστεί τα επάγγελμα στο κράτος υποδοχής επιτρέπει αντισταθμιστικά μέτρα. Όπου δηλαδή δεν ταυτίζονται τα επαγγελματικά προσόντα ή επαγγέλματα τα κράτη – μέλη είναι υποχρεωμένα να επιτρέψουν στους ενδιαφερόμενους να πραγματοποιήσουν άσκηση προσαρμογής ή να υποβληθούν σε δοκιμασία επάρκειας για να καλύψουν τις αποκλίσεις. Ταυτόχρονα η Οδηγία προϋποθέτει την γνώση της εθνικής γλώσσας για την άσκηση επαγγέλματος στη χώρα υποδοχής. Αυτό σημαίνει πως το πρόβλημά μας δεν είναι οι αλλοδαποί που ζητούν εγκατάσταση στην Ελλάδα, όπως εξάλλου μαρτυρούν τα μέχρι σήμερα στοιχεία. Αντίθετα θα έλεγε κανείς ότι ευνοεί τους Έλληνες που θα ζητήσουν εγκατάσταση σε άλλη χώρα. Το πρόβλημα είναι οι εγχώριοι απόφοιτοι 3ετών σπουδών σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης που ζητούν μετά αναγνώριση και ισοτιμία με τους δικούς μας αποφοίτους ΑΕΙ ή όπως τελευταία πληροφορηθήκαμε από τον τύπο απόφοιτοι των ΤΕΙ να καταφέρνουν εγγραφή σε επαγγελματική οργάνωση π.χ της Γερμανίας και μετά να ζητούν εγγραφή στο ΤΕΕ. Πώς ερμηνεύονται και αξιοποιούνται όμως οι Οδηγίες, φυσικά κατά το δοκούν.

•  Συγκεκριμένα απόφοιτοι των ελληνικών ΤΕΙ κατευθύνονται μέσω δικηγόρων να εγγραφούν στο γερμανικό VDI ( Verein Deutscher Ingenieure , δηλαδή Σύλλογος Γερμανών Μηχανικών), το οποίο εμφανίζεται ως «Επιμελητήριο», και στη συνέχεια απαιτούν εγγραφή στο Τ.Ε.Ε ως αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων τους σε άλλη χώρα της Ε.Ε.

•  Όμως, η Διευθύντρια της αρμόδιας Διεύθυνσης της Κομισιόν κ. Κατρίν Χελμάγιερ απαντώντας σε ερώτηση του ΣΑΕΙΤΤΕ (Συμβούλιο Απονομής Επαγγελματικών Ισοτιμιών Τίτλων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης) είπε πως «κάποιος που πήρε στο Ηνωμένο Βασίλειο την αναγνώριση του διπλώματος του Τεχνολόγου Μηχανικού που απέκτησε στην Ελλάδα, χωρίς ποτέ να έχει κάνει σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν μπορεί να επικαλεστεί αυτή την αναγνώριση για να αναγνωριστεί μετά στην Ελλάδα ως Μηχανικός Πανεπιστημιακού Επιπέδου». Συνεπώς το ΣΑΕΙΤΤΕ δεν μπορεί να κάνει δεκτό κανένα φάκελο υποψηφίου χωρίς σπουδές σε άλλη χώρα της Ε.Ε. Κλείνει έτσι η οδός μπάϊ-πας, που στην Ευρώπη αποκαλείται ζιγκ-ζάγκ.

•  Ταυτόχρονα η εγγραφή αποφοίτου σχολής άλλης χώρας της Ε.Ε στο VDI ή σε ότι παρεμφερές δεν έχει νόημα. Η Διευθύντρια του Φορέα ελέγχου επαγγελματικών προσόντων της Γερμανίας κ. Μπέκα Ντίτριχ λέει πως «το VDI δεν είναι Επιμελητήριο και δεν μπορεί να συγκριθεί με το Τ.Ε.Ε. Είναι απλώς ένας Σύλλογος Μηχανικών που δεν πιστοποιεί επαγγελματικά προσόντα και στον οποίο η εγγραφή δεν είναι υποχρεωτική. Για να γίνει κανείς Μηχανικός στη Γερμανία πρέπει να δώσει εξετάσεις και να εγγραφεί σε Κρατικούς Φορείς!»

•  Το τελευταίο κόλπο που επιχειρούν είναι να παρακάμψουν το ΔΙΚΑΤΣΑ μέσω Κύπρου. Σκοπεύουν να ζητούν αναγνώριση από το εκεί ΚΥΣΑΤΣ (αντίστοιχο του ΔΙΚΑΤΣΑ) και στη συνέχεια λόγω των διμερών σχέσεων Ελλάδας-Κύπρου αλλά και ΤΕΕ-ΕΤΕΚ να μεταφέρουν εδώ την αναγνώριση. Πάλι όμως θα σκοντάψουν στο αρχικό, ακόμα και όταν η Κύπρος ενταχθεί οριστικά στην Ε.Ε. Δεν θα μπορούν δηλαδή απόφοιτοι που δεν φοίτησαν στην Κύπρο (στην οποία δεν υπάρχουν Πολυτεχνικές Σχολές) να επικαλούνται την εκεί αναγνώρισή τους για την Ελλάδα.

•  Να γιατί μιλάμε για εχορχηστρωμένες και κλιμακούμενες «διαβολικές» ενέργειες, με την εύνοια και υποστήριξη δυστυχώς της Ελληνικής Πολιτείας, κυβέρνησης και Κομμάτων, που όπως σε όλα επιβραβεύει όχι τον κόπο και την νομιμότητα αλλά την αρπαχτή και την παρανομία!!

•  Ότι και να λέει η Οδηγία, δεν ασκείται το ίδιο επάγγελμα με τους ίδιους όρους σε κάθε χώρα . Υπάρχουν χώρες της Ε.Ε που έχουν ελεύθερη πρόσβαση στην άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού, αλλά άλλοι κανόνες επιβάλλουν αυτή η άσκηση να είναι σε απόλυτη αντιστοιχία με τις ακαδημαϊκές ισοτιμίες. Σε άλλες χώρες υπάρχουν νομικοί φραγμοί για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα του μηχανικού στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα ανεξαρτήτως Οδηγιών.

•  Η σημερινή κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, νομίζει ότι βρήκε ένα «καλό άλλοθι» αναβάθμισης των ΤΕΙ και αναγνώρισης στα πτυχία τους ίδιων επαγγελματικών δικαιωμάτων με τους διπλωματούχους μηχανικούς, προς «άγρα ψήφων» και ευθυγράμμισής της στα νεοφιλελεύθερα πρότυπα . Με αφορμή λοιπόν την Οδηγία η κυβέρνηση θέσπισε μέτρα και πήρε αποφάσεις, όπως την δημιουργία του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Ισοτιμιών (ΣΑΕΙ) στο Υπ. Παιδείας παρακαλώ, που αναγνωρίζει επαγγελματικές ισοτιμίες αποφοίτων 3ετών σπουδών και απαιτεί από το ΤΕΕ να τους εγγράψει μέλη του. Όσο το ΤΕΕ αρνείται, το ΑΣΕΠ αποφασίζει πως δεν απαιτείται η εγγραφή στο ΤΕΕ για να διοριστεί κανείς στο Δημόσιο ως Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης απόφοιτος, φτάνει να έχει κάνει αίτηση, ενώ ο Συνήγορος του Πολίτη παραπέμπει το ΤΕΕ στον Εισαγγελέα γιατί τάχα δεν εναρμονίζεται με την Οδηγία. Η χώρα απειλείται με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ψηφίστηκε η «ανωτατοποίηση» των ΤΕΙ.

•  Ενορχηστρωμένη λοιπόν, διυπουργική και κλιμακούμενη η επίθεση:

Α) Το ΥΠΕΧΩΔΕ πιέζει το ΤΕΕ να εγγράψει αποφοίτους σχολών 3ετούς φοίτησης εξωτερικού για να….αποφύγει η Ελλάδα τα πρόστιμα

Β) Το ΥΠΕΣΔΔΑ επεξεργάζεται νομοθετική ρύθμιση –με μη κοινοποιήσιμες διαδικασίες- που θα αναιρεί την προϋπόθεση να έχει κάποιος άδεια άσκησης επαγγέλματος μηχανικού από το ΤΕΕ για να ασκεί το επάγγελμα στη χώρα μας

Γ) Το ΥΠΕΞ πιέζει προς την κατεύθυνση αποδοχής των προτάσεων τροποποίησης της Οδηγίας 89/48 πριν καν εγκριθεί η νέα Οδηγία από την Ε.Ε

Δ) Το ΥΠΕΠΘ ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο με Π.Δ και Νόμους την πολιτική της Μπολόνια και της Πράγας, πριν πάλι βγει η νέα Οδηγία

•  Με το νέο Σχέδιο Οδηγίας (COM 2002/119/7-3-2002) που προωθείται επιδιώκουν την άκριτη απελευθέρωση των αγορών με το πρόσχημα της ελεύθερης μετακίνησης πολιτών και την «ντε φάκτο» θέσπιση των επαγγελματικών ισοτιμιών (και των Αρχιτεκτόνων), αποσυνδέοντάς τις παντελώς από τα «ακαδημαϊκά προσόντα» και περιορίζοντας δραστικά τα αντισταθμιστικά μέτρα (δοκιμασία επάρκειας ή πρακτική άσκηση). Επιπλέον ενώ η προηγούμενη Οδηγία 89/48 θέσπιζε 5 επίπεδα επαγγελματικών προσόντων (βεβαίωση επάρκειας, πιστοποιητικό, δίπλωμα βραχείας εκπαίδευσης, ενδιάμεσης εκπαίδευσης και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), το Σχέδιο ενοποιεί το 4 ο και το 5 ο επίπεδο. Παρ΄ όλα αυτά προβλέπει και δίνει ρόλο στις επαγγελματικές οργανώσεις να εξειδικεύσουν κατά ένα μέρος ή να συγκεκριμενοποιήσουν τους όρους των επαγγελματικών ισοτιμιών. Γι΄ αυτό και αποκτούν μεγάλη σημασία οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ στις Ευρωπαϊκές Οργανώσεις Μηχανικών, τεχνικών ή ειδικοτήτων αντίστοιχα.

•  Το Σχέδιο πριν φθάσει στο Ευρωκοινοβούλιο για συζήτηση εξετάστηκε από την επιτροπή Απασχόλησης του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία διατύπωσε σοβαρές ενστάσεις και εξετάζεται στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων και Εσωτερικής Αγοράς. Ο κύριος εισηγητής της, Ιταλός Ευρωβουλευτής Zappala (του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος), στο έγγραφο εργασίας του στις 19/11/2002 διατύπωσε απόψεις θετικές εν πολλοίς για μας, απόψεις που βάλλουν ευθέως το νέο Σχέδιο Οδηγίας και την μέχρι σήμερα καθιερωμένη αντίληψη των Ευρωπαϊκών Οργάνων . Λέει συγκεκριμένα:

•  Πράγματι στην τελευταία Σύνοδό της (Σεπτέμβριος 2002) στην Λάρνακα η FEANI (με Πρόεδρο τον συν. Αλεξόπουλο για το διάστημα 2002-2005) συζήτησε εκτενώς το νέο Σχέδιο Οδηγίας και κατέληξε, μετά και από εισήγηση της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής (εκπρόσωπος ο συν. Σινάνης) σε προτάσεις (βλ. Ενημερωτικό Δελτίο 2218/14-10-2002).

•  Από τα παραπάνω συμπεραίνεται πως ότι μέχρι χθες φαινόταν αδύνατο, σήμερα υπάρχει έντονος προβληματισμός μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο, τέτοιος που μπορεί να οδηγήσει τεκμηριωμένες προτάσεις να υιοθετηθούν, αν όχι στο σύνολό τους τουλάχιστον στα σοβαρά επιμέρους σημεία τους.

•  Το ΤΕΕ εμμένει σε βασικές θέσεις του, όπως:

•  Το ενιαίο και αδιαίρετο των 5ετών σπουδών , ως προϋπόθεση διασφάλισης της ποιότητας, της αρτιότητας και της ασφάλειας των παρεχομένων υπηρεσιών του μηχανικού προς την κοινωνία

•  Η δυνατότητα άσκησης του επαγγέλματος του μηχανικού πιστοποιείται από το ΤΕΕ μετά από γραπτές, ουσιαστικές, αδιάβλητες επαγγελματικές εξετάσεις

•  Το πλαίσιο των επαγγελματικών δραστηριοτήτων να προσδιορίζεται με σαφήνεια για το σύνολο των αποφοίτων της τεχνικής παιδείας , ανεξάρτητα από βαθμίδα και πάντα από το ΤΕΕ

•  Στους αποφοίτους των σχολών που υπάγονται στην Οδηγία 89/48 να χορηγείται επαγγελματική ισοτιμία, αλλά με όρους ουσιαστικής ισοτιμίας και ίδιους με αυτούς που απονέμονται στους αποφοίτους των ελληνικών σχολών, δηλαδή μετά από εξετάσεις και

•  Η ακαδημαϊκή ισοτιμία να πιστοποιείται και να είναι άμεσα αναγνωρίσιμη σε κάθε επαγγελματική δραστηριότητα.

•  Το ΤΕΕ φαίνεται πως επεξεργάστηκε και κατάθεσε στη FEANI πλαίσιο ρυθμίσεων και τροπολογιών της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, που όμως δεν γνωρίζουμε. Ξέρουμε όμως πως πρότεινε στην ελληνική κυβέρνηση να οριστεί το ΤΕΕ ως η δημόσια αρχή που θα εφάρμοζε την Οδηγία 89/48 στον τεχνικό τομέα και πως η κυβέρνηση το αρνήθηκε, ενώ την ίδια στιγμή όριζε ως δημόσια αρχή τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών για την εφαρμογή της Οδηγίας στον νομικό τομέα. Αντίστοιχα η Πορτογαλία ανάθεσε αυτό τον ρόλο στον εκεί φορέα των μηχανικών (Orde dos Engeneiros).

•  Το ΤΕΕ αποκρούει τις κατηγορίες σε βάρος του ότι παραβιάζει την Οδηγία με το ακλόνητο επιχείρημα πως είναι υποχρεωμένο να εφαρμόζει την κείμενη νομοθεσία, δηλαδή να αναγνωρίζει ισοτιμίες πτυχίων εξωτερικού μέσω ΔΙΚΑΤΣΑ, να διενεργεί εξετάσεις άδειας άσκησης επαγγέλματος και μετά να εγγράφει μέλη.

•  Υποστηρίζει πως η εναρμόνιση στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο της ελληνικής νομοθεσίας -με έκδοση Νόμων και Π.Δ σαν αυτά που εκδόθηκαν- είναι αντισυνταγματική, καθώς παραβιάζονται 2 βασικές αρχές του Συντάγματος, αυτές της ισότητας και της αξιοκρατίας.

Αυτό γίνεται γιατί για το νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα του μηχανικού δεν είναι νόμιμη η ελεύθερη πρόσβαση στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ ατόμων μη εγγεγραμμένων στο ΤΕΕ, δεν είναι νόμιμη η εξίσωση αποφοίτων 5ετών και 3ετών σπουδών αφού παραβιάζει και τις 2 αρχές. Γι΄ αυτό έχουν προσβληθεί από το ΤΕΕ στο ΣτΕ το παλιό Π.Δ 318/94 (πρόσφατα το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ έκανε αποδεκτή κατά πλειοψηφία την προσφυγή αλλά παρέπεμψε το θέμα στην Ολομέλεια, μετά βέβαια από 11 αναβολές και 6μηνη καθυστέρηση έκδοσης απόφασης από την εκδίκαση, απόφαση που ακόμα δεν γράφηκε), το Π.Δ 227/95 για τα 4 έτη σπουδών των ΤΕΙ (κερδήθηκε, αλλά ακολούθησε ο Νόμος «ανωτατοποίησης»), το Π.Δ 165/2000 (εκκρεμεί ακόμα η εκδίκαση), την απόφαση της μείζονος Ολομέλειας του ΑΣΕΠ (50/14-12-2001) που και πάλι εκκρεμεί η απόφαση κλπ.

Είναι όμως φανερό πως τέτοιες κινήσεις μόνο επικουρικά μπορούν να λειτουργήσουν. Δεν θα κερδηθεί το δίκιο μας στα Δικαστήρια.

•  Με βάση την πληροφόρηση που δίνουν 2 σημαντικά αφιερώματα του Ενημερωτικού Δελτίου (2204/25-6-2002 και 2208/22-7-2002), τις απόψεις που έχουν δημοσιοποιήσει πρόσωπα της διοίκησης του ΤΕΕ και παρατάξεις, τα κόμματα, οι Ευρωβουλευτές και οι υπεύθυνοι των Υπουργείων στις συναντήσεις που έγιναν το 2002, το ΤΕΕ ανέλαβε τις παρακάτω πρωτοβουλίες (βλ. Ενημερωτικό Δελτίο 2204, σελ.64):

•  Να δώσει μια άμεση και πλήρη ενημέρωση σε όλους τους μηχανικούς και τους φορείς τους. Να υπάρξει ανοικτός διάλογος μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2002, οπότε θα αποφάσιζε τις οριστικές θέσεις του ΤΕΕ η Αντιπροσωπεία, μετά από εισήγηση της Δ.Ε, κάτι που δεν έγινε,

•  Να υπάρξει πλήρης τεκμηρίωση για το καθεστώς άσκησης του επαγγέλματος και της παραγωγής έργων στις άλλες χώρες της Ε.Ε (ακόμα συγκεντρώνονται στοιχεία)

•  Να αναλυθεί πλήρως, από νομική άποψη, το Σχέδιο τροποποίησης της Οδηγίας 89/48, ώστε να είναι σαφείς οι δυνατότητες παρέμβασης σε όλα τα στάδια και σε όλες τις περιπτώσεις

•  Να ανακοινωθεί Συνέδριο το 2003 και ενδιάμεσες ημερίδες (εκκρεμούν)

•  Να συσταθούν Ομάδες Εργασίας που θα μελετήσουν και θα εισηγηθούν θέματα όπως: οι εξετάσεις του ΤΕΕ, τρόποι υλοποίησης ης πρακτικής άσκησης ή των ειδικών εξετάσεων που προβλέπει η Οδηγία 89/48 κ.ά. (είναι σε εξέλιξη)

•  Να ξεκινήσει και να γίνει ουσιαστική συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς και

•  Να δοθεί ευρεία δημοσιότητα των θέσεων και των προτάσεων του ΤΕΕ (ακόμα αναμένεται).

Τα παραπάνω λεγόντουσαν τον Ιούνιο του 2002. Αξιολογώντας το τι έγινε από αυτά διαπιστώνει κανείς την απόσταση λόγων – έργων. Το θέμα έρχεται με έμφαση στην επικαιρότητα κάθε φορά που η άλλη πλευρά (Ε.Ε, κυβέρνηση, Υπουργεία, ΤΕΙ κλπ) προωθεί νέες ρυθμίσεις και τότε φυσικό είναι να ασκείται από το ΤΕΕ αμυντική πολιτική. Λείπει η συνέχεια και η κλιμάκωση ενεργειών, πρωτοβουλιών και προτάσεων, η με θετικό κι επιστημονικό τρόπο τεκμηρίωση και εξέλιξή τους, αλλά και η ετοιμότητα των καμιά φορά αναγκαίων συμβιβασμών όταν ο κόμπος φτάνει στο χτένι.

•  Αυτά βέβαια θα ήταν απόρροια μόνο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής αντιμετώπισης του θέματος, με επιμέρους τακτικές κινήσεις και στάδια. Αυτό όμως παραμένει ακόμα και σήμερα ζητούμενο για το ΤΕΕ . Υπάρχουν διϊστάμενες απόψεις προσώπων και παρατάξεων, αλλά δεν μπορεί αυτό να αποτελεί άλλοθι για την διαιώνιση του προβλήματος. Κάποτε ο διάλογος πρέπει να ολοκληρωθεί και να χαραχθεί – αποφασιστεί η στρατηγική μας. Σ΄ αυτό πρέπει να συμβάλλουμε κι εμείς με σχετική απόφαση της Αντιπροσωπείας

•  Στην κατεύθυνση αυτή μπορούμε να προτείνουμε τους παρακάτω 6 άξονες στρατηγικής:

Α) Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με τις πάγιες απόψεις του ΤΕΕ σε θέματα επάρκειας σπουδών, πιστοποίησης ισοτιμιών, εξετάσεων άσκησης επαγγέλματος. Ούτε μπορεί να διαφωνήσει με τις αντιδράσεις προς την ισοπέδωση και απαξίωση που επιχειρούν οι μέχρι σήμερα Οδηγίες της Ε.Ε. Όμως το νέο πνεύμα που διαφαίνεται από την έκθεση Zappala πρέπει να αξιοποιηθεί και να διευρυνθεί.

Β) Με τέτοια αντίληψη χρειάζεται πραγματικά συστηματική προσπάθεια οικοδόμησης πολλών συμμαχικών μετώπων, επιστημονικού (με άλλους ελληνικούς φορείς αλλά και με τις Ευρωπαϊκές Ενώσεις μηχανικών), κοινωνικού (με παραγωγικούς και αναπτυξιακούς φορείς που τους αφορά άμεσα η ποιότητα, η ασφάλεια και η αρτιότητα), υπηρεσιακού (με τους εκπροσώπους και αρμοδίους εμπλεκομένων Υπουργείων), πολιτικού (συνεχείς επαφές με τους εκπροσώπους στο Ευρωκοινοβούλιο και την ελληνική βουλή).

Γ) Χρειάζεται ταυτόχρονα συστηματική προσπάθεια δημόσιας αποκάλυψης των συνεπειών και παρενεργειών της μέχρι σήμερα κυβερνητικής πολιτικής, με χαρακτήρα «ανένδοτου αγώνα»

Δ) Τα παραπάνω πρέπει απαραίτητα να συνοδεύονται και να συνυπάρχουν με μια καμπάνια προβολής των απόψεών μας κι ενημέρωσης της κοινής γνώμης . Όσο η λεγόμενη «επικοινωνιακή πολιτική» αποκτά στις μέρες μας ολοένα και μεγαλύτερη σημασία, τόσο αγνοείται από το ΤΕΕ ο τομέας αυτός. Ας διατίθεται σταθερά ένα σεβαστό ποσό του διόλου ευκαταφρόνητου προϋπολογισμού του για τέτοια προβολή, απόψεων φυσικά και όχι προσώπων. Επιτέλους να πούμε πως στον 21 ο αιώνα κανένα Νομοθέτημα που αφορά άμεσα την δημόσια ασφάλεια και την κοινωνική ευημερία (όπως είναι όλα που αφορούν το επάγγελμα του μηχανικού) δεν μπορεί να γίνεται αδαπάνως, όπως σε όλες τις εισηγητικές εκθέσεις διαβάζει κανείς – πως δεν προκαλούν δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

Ε) Απόλυτα εναρμονισμένη με τα παραπάνω πρέπει να είναι η πλατφόρμα προτάσεών μας σε θέματα Παιδείας και αναβάθμισης του περιεχομένου σπουδών, σε μόνιμη συνεργασία με τις Πολυτεχνικές Σχολές . Απαραίτητο συστατικό στοιχείο της πρέπει να είναι η αναγνώριση του πτυχίου 5ετών σπουδών μας σε Master, προσπάθεια που εκκρεμεί.

ΣΤ) Χρειάζεται όμως κατά τη γνώμη μας και η χάραξη μιας γραμμής άμυνας από τώρα προετοιμασμένη, στο βαθμό που οι προτάσεις μας δεν γίνουν αποδεκτές στο σύνολό τους.

Χρειάζεται αξιολόγηση πρωτευόντων και δευτερευόντων στόχων.

Αν συμφωνήσουμε καταρχήν στους παραπάνω 6 άξονες στρατηγικής για την αντιμετώπιση του θέματος, μπορούμε στη συνέχεια να επεξεργαστούμε συγκεκριμένα τις επιμέρους προτάσεις μας με τρόπο που μπορούμε επίσης σήμερα να αποφασίσουμε (π.χ με Ομάδα Εργασίας).

Ηράκλειο 2/9/2003

ΟΙ ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Κατεργιανάκης Γιάννης
Κλάδος Αλέκος
Σοφουλάκης Μανόλης
Σφακιανάκη Βάννα
Τρουλλινός Θεόφιλος
Φιλιππής Απόλλων

ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΥ

•  Ν.1225/1981 (ΦΕΚ 340 Α /31-12-1981) περί χορήγησης άδειας άσκησης επαγγέλματος μηχανικού από το Τ.Ε.Ε.

•  Οδηγία 85/384/ΕΟΚ (Αρχιτεκτόνων)

•  Π.Δ 107/93 (ΦΕΚ 49 Α / 7-4-1003) ενσωμάτωσης της Οδηγίας 85/384

•  Οδηγία 89/48/ΕΟΚ

•  Π.Δ 165/2000 (ΦΕΚ 149 Α /28-6-2000) ενσωμάτωσης της Οδηγίας 89/48

•  Π.Δ 385/2002 (ΦΕΚ 334 Α /31-12-2002) τροποποιητικό του Π.Δ 165/2000

•  Προσφυγή 5687/27-9-2000 του Τ.Ε.Ε κατά του Π.Δ 165/2000

•  Συμπληρωματικό της προσφυγής υπόμνημα από 14/1/2002

•  Απόφαση 50/14-12-2001 της Ολομέλειας του ΑΣΕΠ

•  Προσφυγή Τ.Ε.Ε κατά απόφασης 50 ΑΣΕΠ (14/2/2002)

•  Απόφαση 1178/2003 ΣτΕ Τμήμα Δ΄ παραπομπής στην Ολομέλεια του ΣτΕ της προσφυγής του Τ.Ε.Ε κατά του Π.Δ 318/94 (επαγγελματικά δικαιώματα ΤΕΙ) με θετική εισήγηση

•  Έγγραφα Ευρωβουλευτή Zappala στην επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου (2 μέρη)

ΕΓΓΡΑΦΑ Τ.Ε.Ε

•  Εισήγηση Τ. Μοροπούλου – Γ.Γ. της Δ.Ε (1/4/2002)

•  Πρόταση Αντιπροσωπείας Τ.Ε.Ε για συγκρότηση Ομάδων Εργασίας (28/5/2002)

•  Επιστολή Προέδρου της Δ.Ε του Τ.Ε.Ε προς τα Π.Τ για διάλογο (25/6/2002)

•  Επιστολή του Π.Τ κεντρικής Μακεδονίας για σύσκεψη (17/2/2003)

•  Επιστολή του Τ.Ε.Ε προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (2/4/2003)

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

•  ΑΦΙΕΡΩΜΑ 2204/25-6-2002

•  2195/15-4-2002 απάντηση του Τ.Ε.Ε στο Συνήγορο του Πολίτη

•  2207/15-7-2002 Αποτελέσματα λειτουργίας του ΣΑΕΙΤΤΕ (και επιστολή Προέδρου)

•  2208/22-7-2002 Επιστολή Ε.Ε για πτυχία

•  2208/22-7-2002 Σύσκεψη με Ευρωβουλευτές

•  2212/2-9-2002 Άρθρο του Θ. Παππά, Γ.Γ ΣΑΔΑΣ

•  2247/19-5-2003 Πρωτοβουλία Τ.Ε.Ε για διάλογο περί επαγγελματικών δικαιωμάτων

•  2249/2-6-2003 3ήμερο Συμπόσιο παιδείας του Τ.Ε.Ε

•  2254/7-7-2003 Περίληψη Πρακτικών Συμποσίου Παιδείας

•  2255/14-7-2003 τα στρογγυλά τραπέζια του Συμποσίου Παιδείας

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ Τ.Ε.Ε

•  2185/4-2-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : ΑΣΕΠ – ΔΙΚΑΤΣΑ

•  2185/4-2-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Εξίσωση μηχανικών/αποφοίτων ΤΕΙ

•  2193/1-4-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Έργα και ημέρες ΣΑΕΙΤΤΕ

•  2196/22-4-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Χωρίς άδεια άσκησης του Τ.Ε.Ε;

•  2196/22-4-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η Οδηγία 89/48/ΕΟΚ

•  2197/29-4-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Για τις ισοτιμίες

•  2198/13-5-2002 ΠΑΣΚ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Πλαίσιο Στρατηγικής άσκησης επαγγέλματος

•  2199/20-5-2002 ΠΑΣΚ-Σ : Εξομοίωση ΑΕΙ – ΤΕΙ

•  2203/17-6-2002 ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ : Επαγγελματικά δικαιώματα

•  2204/24-6-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Θέσεις για διάλογο

•  2205/1-7-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Θέσεις για διάλογο (συνέχεια)

•  2206/8-7-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η εφαρμογή της 89/48 στην Ελλάδα

•  2208/22-7-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Έργα και ημέρες του Συμβουλίου του ΠΔ 165/2002

•  2209/29-7-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Η κυβέρνηση παρανομεί

•  2210/5-8-2002 ΕΝΩΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΧΗΜΙΚΩΝ : Οδηγία για τα επαγγελματικά προσόντα και έλεγχος άσκησης του επαγγέλματος του μηχανικού

•  2211/26-8-2002 ΠΑΣΚ-Σ : Ανοίχτε το θέμα επαγγελματικά δικαιώματα

•  2211/26-8-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η Γενική Οδηγία 89/48, ισοτιμίες

•  2212/2-9-2002 ΠΑΣΚ-Σ : Αναγνώριση των Πολυτεχνικών πτυχίων ως Master

•  2212/2-9-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η ασυνέπεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή της οδηγίας 89/48

•  2213/9-9-2002 ΠΑΣΚ-Σ : Θα ανεχθούμε υποβάθμιση των πτυχίων μας;

•  2214/16-9-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η ενσωμάτωση της Οδηγίας 89/48

•  2218/14-10-2002 ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ : Η ετήσια Σύνοδος της FEANI και η Οδηγία 89/48

•  2226/9-12-2002 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Viva Zappala

•  2226/9-12-2002 ΠΑΣΚ-Σ : Τροπολογίες του ΥΠΕΣΔΔΑ σε σχέδιο Π.Δ

•  2250/9-6-2003 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ν. ΚΙΤΣΙΚΗΣ : Ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ

•  ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 11/11/2001 : Γόρδιος δεσμός η αναγνώριση ξένων πτυχίων

•  ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 27/1/2002 : Το χάος των ΑΕΙ

•  ΝΕΑ 23/2/2002 : Master τα πτυχία των Πολυτεχνείων (Σχέδιο Νόμου)

•  ΝΕΑ 20/3/2002 : Ελλάς – Γαλλία, κοινά πτυχία

•  ΝΕΑ 21/3/2002 : Yes σε πτυχία από Βρετανία

•  ΝΕΑ 2/7/2002 : Η Ελλάδα απειλείται με παραπομπή για τα 3ετή διπλώματα ΑΕΙ

•  ΝΕΑ 8/7/2002 : Βρίσκουν γρήγορα δουλειά οι πτυχιούχοι Ε.Μ.Π

•  ΗΜΕΡΗΣΙΑ 9/7/2002 : Κατηγορούμενη η Ελλάδα για παραβίαση κοινοτ. Νομοθεσίας

•  ΝΕΑ 26/11/2002 : Αναγνώριση πτυχίων από νέους δρόμους

•  ΝΕΑ 27/11/2002 : Παράκαμψη του ΔΙΚΑΤΣΑ

•  ΒΗΜΑ 1/12/2002 : Στα σκαριά τα κοινά πτυχία της Ε.Ε

•  ΒΗΜΑ 1/12/2002 : Άνεργος 1 στους 3 εισαγόμενους πτυχιούχους

•  ΝΕΑ 3/12/2002 : Ελλάς –Γαλλία, κοινά πτυχία

•  ΝΕΑ 22/4/2003 : Αναβάθμιση πτυχίων με μπάϊ-πας

•  ΝΕΑ 3/5/2002 : «Κόκκινο» στην εξομοίωση ΑΕΙ – ΤΕΙ

•  ΝΕΑ 3/5/2003 : Τα δικαιώματα των αποφοίτων ΤΕΙ

•  ΝΕΑ 21/5/2003 : «Πράσινο φως» για πτυχιούχους

•  ΝΕΑ 22/5/2003 : Τ.Ε.Ε – «Αντισυνταγματική» η απόφαση του ΣτΕ για τα πτυχία 3ετούς φοίτησης

•  ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 15/6/2003 : Η ελεύθερη αγορά της αναγνώρισης

•  ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 21-22/6/2003

•  ΝΕΑ 21/6/2003 : Νέο τοπίο στην αναγνώριση ξένων πτυχίων

•  ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 20/7/2003 : Όλα για την αναγνώριση του πτυχίου