• Πρόσφατη εξέλιξη είναι η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που έκρινε αντισυνταγματικό το Π.Δ 318/94 που χορηγούσε επί της ουσίας τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα σε αποφοίτους σχολών ΤΕΙ με αυτά Διπλωματούχων Μηχανικών Πολυτεχνείων για την μελέτη, επίβλεψη και κατασκευή δημοσίων και ιδιωτικών έργων, με το πολύ απλό και λογικό επιχείρημα πως δεν μπορεί να απονέμονται τα ίδια δικαιώματα σε αποφοίτους διαφορετικού επιπέδου σχολών. Δικαιώθηκε έτσι το Τ.Ε.Ε, έστω και μετά από μια δεκαετία από την προσφυγή του.
• Παράλληλα νέα Οδηγία της Ε.Ε «εντέλει» τις χώρες μέλη να ανοίξουν τα «κλειστά επαγγέλματα», κρίνοντας φυσικά την παροχή υπηρεσιών επαγγελματιών από καθαρά εμπορική σκοπιά. Το πραγματικά αστείο της υπόθεσης είναι πως σε αυτά συμπεριλαμβάνει και το επάγγελμα του μηχανικού, όταν η αναλογία μηχανικών προς πολίτες στην χώρα μας είναι η μεγαλύτερη σε επίπεδο Ε.Ε, όταν η δυνατότητα πρόσβασης για σπουδές στις Πολυτεχνικές Σχολές είναι ελεύθερη. Με τέτοια κριτήρια έχει συντάξει το ΚΕΠΕ εδώ και χρόνια μελέτη, την οποία προτίθεται η σημερινή κυβέρνηση να «αξιοποιήσει» για να «εναρμονιστεί» με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες.

• Ταυτόχρονα εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών Ανταγωνισμού της Ε.Ε (και όχι Υπουργών Παιδείας, ενδεικτικό του τρόπου αντιμετώπισης) σχέδιο νέας Οδηγίας που θέλει να οδηγήσει στην αναγνώριση των τίτλων σπουδών που χορηγούν τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών και τα κάθε άλλου είδους Εργαστήρια, Ινστιτούτα που «συνεργάζονται» με ξένα Πανεπιστήμια. Με το νέο σχέδιο Οδηγίας επιχειρείται επισήμως να εισαχθεί ο ιδιωτικός - κερδοσκοπικός τομέας στον χώρο της Παιδείας σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη χώρα μας, σε πείσμα του Συντάγματός μας που θωρακίζει τον δημόσιο χαρακτήρα της Παιδείας, αλλά σε πείσμα και της Ιδρυτικής (της Ε.Ε) Συνθήκης της Ρώμης, η οποία ρητά αναγνωρίζει το δικαίωμα χάραξης Εθνικής Πολιτικής Παιδείας στα κράτη μέλη.
• Τελευταία μάλιστα ακούγονται και διάφορες παραλλαγές «προσαρμογής» στα Ευρωπαϊκά εντελλόμενα, όπως αυτές των ιδιωτικών σχολών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (εξ ορισμού αντιφατικό, άρα σκοπίμως παραπλανητικό) ή σχολών Αυτοδιοίκησης, Ν.Π.Δ.Δ κλπ. Στην κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης και επισήμως της Παιδείας (γιατί από άποψη παροχής παιδείας και χρηματοδότησης μόνο δημόσια που δεν είναι, και το ξέρουν καλύτερα από όλους οι γονείς) κινούνται και επόμενα Νομοσχέδια που, όπως τα παρουσιάζει ο τύπος, ανοίγουν τον δρόμο χρηματοδότησης και κατασκευής έργων υποδομής Παιδείας (κτίρια, εργαστήρια κλπ) στο ιδιωτικό και τραπεζικό κεφάλαιο με την εισαγωγή του συστήματος αυτοχρηματοδότησης και γι΄ αυτά. Με άλλα λόγια το Κράτος ετοιμάζεται να απεμπολήσει την υποχρέωσή του, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, να χρηματοδοτεί και να κατασκευάζει τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές της εκπαίδευσης.

• Το μόνο που δεν έχουμε ακούσει ή δει ακόμα είναι να επιλέγουν υποψηφίους και να εισάγουν φοιτητές οι Τράπεζες και οι ποικιλώνυμες Ανώνυμες Εταιρείες, εισηγμένες ή μη και να χρηματοδοτούν τις σπουδές τους. Το τελευταίο βήμα μπορεί να είναι να καταργηθεί η τριτοβάθμια εκπαίδευση και ο κάθε παραγωγικός κλάδος ή μονάδα της οικονομίας να οργανώνει με δικά του μέτρα και σταθμά ποιους και πως θα εκπαιδεύει και φυσικά με τους δικούς του όρους.

• Τα φετινά αποτελέσματα των πανελληνίων εξετάσεων ήρθαν απλά να επιβεβαιώσουν πως το σύστημα παροχής παιδείας, που έχει εξελιχθεί σε σύστημα αποστήθισης και όχι γνώσης, βαθμολόγησης και όχι αφομοίωσης, έχει αποτύχει παταγωδώς και προ πολλού ξεπεραστεί. Τι άλλο μαρτυρούν όλα τα στοιχεία και τα ποσοστά εισαγωγής σε ΑΕΙ και ΤΕΙ με βαθμούς κάτω της βάσης και τόσα άλλα.

• Η Παιδεία ποτέ δεν θα πάψει να είναι το αύριο της νέας γενιάς και της χώρας μας και γι΄ αυτό είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Τόσο σοβαρή που δεν προσφέρεται για πειραματισμούς και ακροβασίες της στιγμής, που απαιτεί σοβαρό και υπεύθυνο κοινωνικό και πολιτικό διάλογο για το μέλλον της. Μπορεί σήμερα να πάσχει αλλά η πορεία της είναι αναστρέψιμη.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας εδώ και χρόνια έχει υποβάλλει τις προτάσεις του για το μέλλον της Παιδείας στη χώρα μας, σε στενή συνεργασία με την Ακαδημαϊκή Κοινότητα, με τις Πολυτεχνικές και άλλες Σχολές, με τους φοιτητές και με τους υπουργούς Παιδείας των κυβερνήσεων. Μέσω της συμμετοχής του στα Διεθνή και Ευρωπαϊκά Όργανα Μηχανικών προσπαθεί να παρεμβαίνει στις διαμορφούμενες πολιτικές της Ε.Ε, καταθέτει και εκεί τις προτάσεις του. Τελευταία μάλιστα το Τ.Ε.Ε σε στενή συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, όλα τα Επιμελητήρια και τους επιστημονικούς φορείς ζήτησε την διεξαγωγή επιτέλους ενός Εθνικού Διαλόγου για το μέλλον της Παιδείας στη χώρα μας, στηριζόμενο στις παρακάτω βασικές Αρχές και Αξίες:

• Ο τομέας της Παιδείας όλων των βαθμίδων είναι και πρέπει να παραμείνει δημόσιος. Η Συνταγματική αυτή επιταγή δεν μπορεί να ακυρώνεται από καμιά Οδηγία της Ε.Ε.
• Η πάγια Αρχή της Ιδρυτικής Συνθήκης της Ρώμης περί Εθνικής ευθύνης στην ρύθμιση θεμάτων Παιδείας δεν μπορεί να φαλκιδεύεται κατά καιρούς από επιμέρους πολιτικές και Οδηγίες της Ε.Ε.
• Η Πολιτεία, με τα θεσμοθετημένα όργανά της, πρέπει να μεριμνά για την συνεχή βελτίωση του επιπέδου σπουδών κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης και να πιστοποιεί στην συνέχεια την παροχή της. Όπως επίσης και να εξασφαλίζει τις συνθήκες παροχής συνεχιζόμενης, δια βίου εκπαίδευσης.
• Η πορεία ανάπτυξης της χώρας μας έχει ανάγκη όλες τις βαθμίδες και κλίμακες εκπαίδευσης, άρα στην πορεία αυτή δεν περισσεύει κανείς, όλοι χρειάζονται, αλλά με διακριτούς και συγκεκριμένους ρόλους, κανόνες, δικαιώματα και ευθύνες.
• Αυτή η κατανομή μπορεί και πρέπει να διερευνηθεί και να αποφασιστεί μέσω ενός Εθνικού Διαλόγου που πρέπει η Πολιτεία να κάνει με όλους όσους αφορά το θέμα, πάνω από μικροπολιτικές και εφήμερες βλέψεις, με στρατηγικό ορίζοντα και απαράβατο ορθολογισμό. Σε τέτοιον διάλογο είναι έτοιμο να προσέλθει το Τ.Ε.Ε και οι άλλοι επιστημονικοί φορείς, χωρίς προκαταλήψεις και παρωπίδες. Αυτό καλεί να κάνουν και όλοι οι άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς.

 Την ίδια στιγμή όμως, ακόμα και το ΤΕΕ σταματά εδώ! Δεν εννοεί να ακουμπήσει σοβαρά τα εσωτερικά μας προβλήματα. Αυτά της αναβάθμισης του επιπέδου σπουδών των Πολυτεχνικών Σχολών μας, αυτά της ανάγκης παροχής συνεχιζόμενης – υποχρεωτικής εκπαίδευσης όλων μας (της δια βίου εκπαίδευσης), της κατανομής και κατοχύρωσης των δικαιωμάτων στις ειδικότητές μας και άλλα πολλά. Έ, σε αυτά τουλάχιστο ας μην περιμένουμε από την Πολιτεία να παρέμβει. Είναι αποκλειστικά δικό μας αντικείμενο και πρόβλημα.

Έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος. Κάθε άλλη καθυστέρηση ίσως αποδειχθεί καταστροφική. Δεν είναι δυνατό να συνεχίζονται οι παλινωδίες και να ετεροκαθορίζεται η Εθνική πολιτική Παιδείας μας. Αν, παρόλα αυτά, η Πολιτεία συνεχίσει να κωφεύειτότε την πρωτοβουλία πρέπει να την πάρουν οι επιστημονικοί και κοινωνικοί φορείς, πανελλαδικά και περιφερειακά.

Στην Κρήτη μπορεί και πρέπει να κάνουμε ένα πρώτο σημαντικό βήμα. Πανεπιστήμιο και Πολυτεχνείο Κρήτης, ΤΕΙ Κρήτης, ΙΕΚ, Επιμελητήρια, Επιστημονικοί και Επαγγελματικοί Σύλλογοι, Αναπτυξιακοί και Κοινωνικοί φορείς πρέπει να διαλογιστούν. Το πλούσιο αυτό δυναμικό μας μπορεί και πρέπει να συνευρεθεί στην μεγάλη υπόθεση του μέλλοντός μας ως χώρα και κοινωνία.

Με αυτές τις σκέψεις και αγωνίες, προτείναμε ως «ΑΥΤΟΝΟΜΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΚΡΗΤΗΣ» (ΑΜΑΚ) στην Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ/ΤΑΚ να πάρει πρωτοβουλία και να απευθυνθεί με ανακοίνωσή της στην τοπική κοινωνία και τους φορείς της ώστε να αρχίσει επιτέλους ένας σοβαρός διάλογος, όπως αρμόζει στο θέμα Παιδείας. Ελπίζουμε πως θα γίνει κατορθωτό να συζητηθεί το θέμα στην ερχόμενη συνεδρίαση της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ/ΤΑΚ στις 15 Σεπτεμβρίου.

Για να πάμε ένα βήμα παρακάτω. Ένα βήμα μπροστά.

 Τρουλλινός Θεόφιλος

μέλος της Δ.Ε του ΤΕΕ/ΤΑΚ