ΔΙΚΑΤΣΑ …ΕΞΠΡΕΣ Ή ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ;

(η Σύνοδος των 25 Υπουργών Παιδείας του Ρότερνταμ)

(2312 - 27/09/2004)

Στην άτυπη σύνοδο των 25 Υπουργών Παιδείας, τον Ιούλιο στο Ρότερνταμ, η Ελληνίδα υπουργός κ. Γιαννάκου έθεσε ορισμένους προβληματισμούς και προτάσεις που κατά τη γνώμη μας είναι σε θετική κατεύθυνση. Προβλήθηκαν δύο (2) στρατηγικοί στόχοι:

Τα ζητήματα Παιδείας να καθορίζονται από το Συμβούλιο Υπουργών Παιδείας (απαιτείται ομοφωνία) κι όχι από το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας (απαιτείται σχετική πλειοψηφία), ώστε θέματα εκπαιδευτικών υπηρεσιών (κινητικότητα φοιτητών, συνεργασία πανεπιστημίων) να μην αντιμετωπίζονται ως υπηρεσίες εμπορίου /εσωτερικής αγοράς.

Τα θέματα Παιδείας να επιλύονται από το Συμβούλιο Υπουργών Παιδείας με κανόνες πολιτικής κι όχι από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με κανόνες εσωτερικής αγοράς.

Αφορμή για τα παραπάνω έδωσε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που υποχρεώνει τις χώρες να δέχονται υποτρόφους φοιτητές - υπηκόους άλλων κρατών - μελών, ακόμα κι αν αυτοί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης υποτροφιών της φιλοξενούσας χώρας. Έτσι το ίδιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παραβιάζει μια από τις βασικές Αρχές της Ιδρυτικής Συνθήκης της Ρώμης, που αναγνωρίζει στο κράτος -μέλος την αποκλειστική αρμοδιότητα κι ευθύνη να ορίζει τα θέματα παιδείας του.

Οι παραπάνω βασικές αρχές είναι αυτές που οδηγούν την Ελλάδα να αρνείται να αναγνωρίσει τους τίτλους σπουδών των Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών που συνεργάζονται (με την μέθοδο της δικαιόχρησης) με Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Αναδείχθηκαν στην Σύνοδο οι Αρχές της Διαφάνειας και της Συγκρισιμότητας, που μπορούν να επιτευχθούν μέσα από την καταγραφή και την συγκριτική αξιολόγηση και κατάταξη των υφισταμένων εκπαιδευτικών συστημάτων και Πανεπιστημίων. Η πρόταση αυτή συνάντησε έντονες αντιδράσεις γιατί θα αναδείκνυε Πανεπιστήμια πολλών ταχυτήτων. Όπως ήταν αναμενόμενο, ισχυρότερες όλων ήταν οι αντιδράσεις της Μεγ. Βρετανίας.

Την ίδια όμως στιγμή η Υπουργός Παιδείας εξαγγέλλει Νομοσχέδιο για ριζικές αλλαγές στο ΔΙΚΑΤΣΑ και οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν διατάξεις του «ασύμβατες» με τις παραπάνω Αρχές και Στόχους. Μιλούν για αναγνώριση με διαδικασίες ...εξπρές των τίτλων σπουδών όλων των Πανεπιστημίων της Ε.Ε, άρα χωρίς καμιά αξιολόγηση. Αν αληθεύει αυτό σημαίνει πως πρόθεση του Υπουργείου είναι οι περίπου 12.300 αιτήσεις αποφοίτων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων Πανεπιστημίων της Ευρώπης, που κατατίθενται ετησίως στο ΔΙΚΑΤΣΑ, να γίνονται αυτομάτως δεκτές και να ισοτιμούνται των Ελληνικών Πανεπιστημίων.

Ακόμα κι η εξαίρεση που αναφέρεται για τους δικηγόρους (να δίνουν εξετάσεις σε ορισμένα μαθήματα π.χ ελληνικό δίκαιο) προξενεί ερωτηματικά, αφού δεν γίνεται καμιά αναφορά σε άλλες ιδιαιτερότητες της χώρας μας, όπως π.χ αυτήν της μεγάλης σεισμικότητας, μοναδικής ιδιαιτερότητας στα Ευρωπαϊκά δεδομένα, που προφανώς θα έπρεπε να οδηγεί σε εξετάσεις ελέγχου αυξημένου επιπέδου γνώσεων για να αναγνωριστούν και να ισοτιμηθούν οι τίτλοι σπουδών Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων με τα Διπλώματα των Ελληνικών Πολυτεχνείων.

Οι εξελίξεις στα θέματα αυτά τρέχουν και δεν γνωρίζουμε τις παρεμβάσεις και τη δράση του ΤΕΕ. Εύλογη η ανησυχία μας για το που μας οδηγεί η ελεύθερη εσωτερική αγορά και το διεθνές εμπόριο.

Ας μην προλάβουμε να διαπιστώσουμε κι εμείς ότι και ο Άρης Κωνσταντινίδης, που έλεγε πως

"η απώλεια του παρελθόντος μας είναι η πρώτη κοινωνική ομαδική αυτοκτονία μας".